Konferans sonrasında, Hocamızın son eserlerinden olan “Yıldızlar Küserken” ve “Padişahın Oğulları” kitaplarını temin edenler, hocamıza imzalatma fırsatı buldular.

Etkinliğimizi düzenleyen Yönetim kurulumuza, Hocamızın eserlerinin basımını üstlenen ve etkinliğimize destek veren Berikan Yayınevine, konferansımıza katılan herkese ve Başarılı anlatımıyla bizlerin tarih bilincini pekiştiren Hocamız Prof Dr. Haldun EROĞLU‘na teşekkür eder, yeni konferanslarımızda buluşmayı dileriz.

Saygılarımızla.

KONFERANS NOTLARI:

“Hiç bir devlet, kurucusunu kötüleyerek ayakta kalamaz..”

“Kurucuyu savunmak durumunda kalmak??!!”

“Gençlerin, çocukların tuhaf soruları ve yargıları??!!.. Örneğin: Mustafa KEMAL Osmanlı’yı yıktı?
Dini okulları kapattı, Başları açtı.. ??!!”

“Bu soruların nedeni; Tarihte geride kalan olayların flulaşması ve önemsizleşmesidir. Bunun önüne geçmek, bu hataya düşmemek, tarihi neden-sonuç ilişkisi çerçevesinde iyi anlatmak gerekir. “

“Tarihten ders almak önemlidir…”

“Milli mücadele niçin yapıldı?
Osmanlı tarihinde. 3 aşama var.
– 1.aşama 13. yüzyılda kuruluş. 2. aşama, 16. yüzyılda İslamlaşma ve 3. Aşama: 19. yüzyılda çöküş “

“Çöküşü etkileyen nedenler:
-Fransız ihtilali sonrası milliyetçiliğin yükselişi.
-Sanayi inkilabı sonucu hammaddeye olan ihtiyacın artması ile çıkan dünya savaşı. Atatürk bu durumu 1905 yılında anlıyor..

”Farkına varması, okuması ve olayları yakın takip etmesi nedeniyledir. Çünkü: Tarihte tesadüflere yer yoktur.”

“15. yüzyılda Fatih dönemi: 2 milyon km2
-16. Yüzyılda Kanuni dönemi, 25 milyon km2. Sonra biz küçülmüyoruz ama Avrupa gelişiyor. Ve 1. Dünya savaşı başında 5 milyon km2.iken bu alan Mondros Mütarekesinde 200 000 km2’ye düşüyor. Kuva-yı milliye, Kutuluş savaşı ve sonundaki Cumhuriyetle bu alan 4 kat büyümüş 800 000 km2 olmuştur.”

“Kuvayı milliye dönemi: 30 Ekim 1918 mondoros mütarekesi ile başlayıp 5 yıl süre sonunda 29 Ekim 1923 de Cumhuriyetin ilanı ile sona eren dönemdir.

“Kuvayı- Milliye’nin aşamaları;
-1. Askeri aşama: İşgale karşı direniş 1. İnönüye kadar.. 6-7 Bin olan Asker sayımızın, düzenli orduya geçişle 200 000 olması..
2-Sivil aşama: İşgale karşı milletçe başkaldırmaya çağrı.
3- Söylem: Üç kavramın sıklıkla söylenerek öneminin kavranması. Millet, Devlet ve Ülke.
Milli mücadele bu üç temel üzerinde cereyan eder.”

“Mondros mütarekesinin maddeleri;
-1. Madde Çanakkale ve İstanbul boğazları açılacak. (Yani; 18 Mart 2915 de deniz zaferi ile sonuçlanan Çanakkale savaşından 3.5 sene sonra bu anlaşma ile geçiş serbest oluyor??!! )”
“-7. Madde: İtilaf devletleri azınlıkların olduğu bölgelerde tehlikeli gördüğü yerleri işgal edebilir.”

“Payitaht işgale direnilmemesi için emir verir. İskenderun 7. Madde çerçevesinde itilaf devletlerince İşgal edilecektir. Orada Yıldırım Orduları komutanı olarak bulunan Mustafa Kemal, İstanbula telgraf çekerek; Ben ateşle karşılık veririm deyince Ordusu lağvedilir ve İstanbula çağrılır.”

“Atatürk 6 Ay kadar İSTANBULdadır. SAMSUN bölgesindeki Rumlar’la ilgili olarak 7. Madde uygulaması için Kararı kendi hazırlıyor ve müfettiş olarak Samsun’a çıkıyor..”

“Mondrosun İmzacısı Rauf Bey, 1 Kasımda Musul işgal edilince duruma şaşırıp; “Biz İngilizlerin Hamiyetperverliğine güvendik” diyor.”

“Mondoros anlaşmasının diğer maddeleri:
-Silahlar teslim edilecek, Deniz ve karadaki mayınların yerleri bildirilecek.
-Devletin esirleri bırakılacak..
-Hapishanelerdeki Türkler haricindeki mahkumlar boşaltılacak..”

“Mondros mütarekesi aynı zamanda kurtuluşun itici gücü olmuştur..”

“SAMSUN’a çıktığında durum: Ordusu teslim olmuş, millet yorgun ve fakir..”

“23.Nisan 1920 de açılan Meclis’in 2. Kanunu; “Hıyaneti vataniiyyedir”

“Tekalifi milliye kanunu SAKARYA Savaşında çıkarılmıştır.”

“Havza genelgesinde;
28 Mayısta İzmir ve Manisa işgali üzerine ülke bütünlüğü için sivil gösteriler düzenlenmesini istiyor..”

“Kuvayı milliye sivildir…Cumhuriyet sivildir..”

“Hıristiyan grupların )Mavri mira vb cemiyetlerin) faaliyetleri var. Havza Genelgesinde; azınlık bölgelerinde Adap ve sükunet içinde hareket edilmesini İstiyor..”

“Bu savaş; emperyalizme karşı Eşitlikçi, sivil, demokrat ve halkçı olup başarı kazanmış tek harekettir.”

“Paşa’ya İstanbul’a dön baskısı var. Bunun üzerine 8 Temmuz Saat 22.50 de çektiği telgrafla Askerlikten istifa ediyor”

“Ertesi gün kongreye gidecektir ve Kıyafet sorun olur. Sorun; ödünç elbise alınarak (valinin kıyafeti ile ) çözülür “

“11 Eylüldeki Sivas Kongresi bölgesel değildir. Tüm ülkeyi kapsıyor. Bu kongre, TBMM’nin bir önceki aşamasıdır.”

“Mustafa Kemal, Son Osmanlı meclisinin (Meclis’i mebusan’ın) ERZURUM Vekilidir. Bu Meclis’in açılması istenir. Kendisi gitmez, gidenlere “Hemen grup kuralım. Başkan beni seçin” der. Ayrıca Misak-ı millinin de karara bağlanmasını ister. Grup kurulmaz, Başkan da seçilmez ama Misak-ı milli kabul edilir. Ve bu Meclis’te 16 Mart 1920 de İngilizlerce dağıtılır.”

“Sonuç; 23 Nisa’nda Ankarada TBMM kuruluyor Ve cumhuriyetle 300 yıllık bir gerileme dönemine dur deniliyor”

“Hiçbirşey tesadüf değil:
Mustafa Kemal: 24 yıl (1905) e kadar öğrenci ve sonrasında 17 yıl savaşmıştır. Okuduğu kitap sayısı 3800. Kitap okurken aldığı Notlar ise 24 ciltlik bir eseri oluşturuyor”
……..,……

Konferans Özeti:

Osmanlı İmparatorluğu’nun son iki yüz yılı boyunca süren Türk çağdaşlaşma serüveninin yol haritasında 1789 Fransız Devrimi’nin yarattığı Ulusçuluk/Milliyetçilik akımı ile birlikte gelecek yüzyılları şekillendirecek olan Sanayi Devrimi önemli yer tutar. Genel olarak dünya tarihinde on dokuzuncu yüzyıl, imparatorlukların yerlerini Ulus/Milli devletlere bıraktıkları yüzyıl olarak bilinmektedir. Fransız Devrimi ve Sanayi Devrimi aslında Osmanlı İmparatorluğu’nun sonunu hazırlayan önemli etkenlerden en önemli ikisidir. Bu yüzden yirminci yüzyıla gelindiğinde Osmanlı İmparatorluğu’nun Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı sonrasında işgallerin Anadolu coğrafyasına sarkması yeni bir milli mücadele başlamasını mecbur kılmıştır.
Nitekim Mustafa Kemal, Nutuk’ta bunu açıklamış ve Osmanlı İmparatorluğu’nun içinde bulunduğu durumu izah ederek ülkenin tamamen işgal edildiğini ve ülkeyi bölmek için faaliyet gösteren azınlık örgütlerini tek tek sıralamıştır. Bu gerekçelerle Mustafa Kemal, Osmanlı İmparatorluğunun fiilen sona erdiğini görmüş, Türk milletine dayalı milli bir devlet kurulmasının zorunluluğunu fark etmiştir. 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a ayak bastıktan sonra Havza ve Amasya genelgeleri ile Erzurum ve Sivas Kongreleri kararlarında işgale son verilmesi ve içinde bulunulan durumdan anca milletin azim ve kararı sayesinde kurtulabileceklerini kayıt altına almıştır. Özelikle içinde bulunulan duruma son verecek olanın milletin kendisi olduğunu belirtmesi, mücadelenin milli yönüne işaret eder. Ayrıca Mustafa Kemal’in Erzurum’dayken askerlikten ve bütün görevlerinden istifa etmesi Kuva-yı Milliye’nin sivil yönünü ortaya koymaktadır. Ancak otoritenin temsil edilmesi bakımından kurulan Heyet-i Temsiliye’nin başkanlığı ile yetkiyi temsili olarak kullanmaya başlaması ayrıca dikkat çekicidir.
Nihayetinde milletin hak ve hukukunu korumanın yine milletin kendi ellerinde olduğu düsturu, İstanbul’un işgali sonucunda meclisin dağıtılmasına yol açınca, 23 Nisan 1920’de Ankara’da Büyük Millet Meclisi’ni açarak milli iradeyi hâkim kılma prensibini tam anlamıyla resmileştirmiştir. Bu süreci, halkın kendi kendini yönetmesi anlamına gelen Cumhuriyet’in ilanı ile pekiştirmiştir.
Mustafa Kemal’in böylesine bir ufka sahip olmasına sebep olan birçok etkenin yanında okuduğu kitapların etkisini özelikle belirtmek gerekir. Onun düşünce dünyasının oluşumu ile ilgili olarak okuduğu kitaplardan bazıları şunlardır. İdare-i Harb ve Siyaset (Erich Ludendorf/terc. Şükrü Ali), Cemiyet-i Akvam, İmtizac-ı Akvam ve Vefa-i Ahd (Namık Kemal), Hammurabi Kanunları (Avram Galanti), Avrupa Milletleri Ruhiyatı (Alfred Feuillet/tec. Mustafa Rahmi), Mukavele-i İçtimaiye/Toplum Sözleşmesi (Jean Jacques Rousseau), İlm-i İktisad Dersleri (Şarl Zaydek), Burjuva Demokrasisiyle Proleterya Diktatörlüğü Üzerine Tezler (N. Lenin), İçtimaiyat (Ali Kâmi), Sendikacılık, Dün ve Yarın (Güstav Le Bon), Fransa’da İktisadi Gelişmeler, Sosyalizm ve Kapitalizm Konusu, Hukuk-ı Esasiye (Babanzâde İsmail Hakkı), Akl-ı Selim (J Meslier/terc. Abdullah Cevdet), Hürriyet (John Stuard Mill/terc. Hüseyin Cahit), Fenn-i Ruh (Büchner Ludwig/terc. Abdullah Cevdet), Ruhü’l-Kavanin (Montesque/ terc. Hüseyin Nazım), Dünya Tarihinin Müstakbel Safhası, Hindistan’ın Uygarlıkları (Güstav Le Bon), Arap Medeniyeti (Güstav Le Bon), Doğu Sorunu (Eduard Drıault), Liberalizm (Emile Faguet), Ekonomi Doktrinleri (Charles Gıde-Charles Rıst), Avrupa Politikası (Emılıo Cestaler), Kabilelerden İmparatorluklara İlkel Toplum’da ve Eski Doğu’da Sosyal Örgütlenme (A. Moret), Politika (Charles Benoıst), Yurttaşlık Haklarının Talebi (R. Poincare), Milliyetçilik ve Uluslar Arasıcılık (Ramsey Muir), Yasal Bozulmuşluk ve Uluslar Arası Kölelik (Victor Castin), Modern İngiltere Ve Gelişimi (Louıs Cazamıan), Asya’nın Uyanışı İngiliz Sömürgeciliği ve Halkların İsyanı (Rene Grousset), Fransa’nın Hükümeti (Joseph Bartelemy), İslam ve Müttefiklerinin Politikası (Enrico Insabato), Devrimler İle İlgili Yazılar (Maxime Gorki)

*: Prof. Dr. Haldun EROĞLU’nun Özgeçmişi

Haldun Eroğlu 1971 yılında Ordu/Fatsa’da dünyaya geldi. Üniversite öncesi eğitimini Fatsa’da tamamladı.

1990 yılında girdiği Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü’nden 1994 yılında mezun oldu. Akabinde aynı üniversitenin Tarih (Genel Türk Tarihi) Anabilim Dalı’nda 1997 yılında yüksek lisansını, 2003 yılında doktorasını tamamladı.

1998 yılında araştırma görevlisi olarak atandığı Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü’nde 2003 yılına kadar görev yaptı. 2003 yılında Akdeniz Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Yeniçağ Tarihi Anabilim Dalına öğretim görevlisi olarak atandı.

2004’te Yardımcı Doçent, 2005’te Doçent, 2010’da Profesör oldu. Akdeniz Üniversitesi’nde 2004-2012 yılları arasında, Yeniçağ Tarihi Anabilim Dalı Başkanlığı, Tarih Bölüm Başkan Yardımcılığı, Tarih Bölüm Başkanlığı, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma Uygulama Merkez Müdürlüğü ve Edebiyat Fakültesi Dekanlığı görevlerinde bulundu.

2013 yılında Akdeniz Üniversitesi’nden ayrılarak Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Genel Türk Tarihi Anabilim Dalına Profesör olarak döndü.

Prof. Dr. Haldun Eroğlu’nun çalışma sahası Osmanlı İmparatorluğu’nun devlet ve kurumlar tarihidir. Bununla birlikte akademik çalışmalarında Osmanlı öncesi Türk devletlerindeki devlet ve kurumlar tarihini de ele almaktadır. Genel Türk Tarihi ve Osmanlı Tarihi ile ilgili çok sayıda kitabı, makaleleri ve tarihî romanları bulunmaktadır.

Birçok bilimsel dergide hakemlik, editörlük ve yayın kurulu üyeliği yapmıştır. Ulusal ve uluslararası yayın yapan radyo ve televizyon programlarına konuşmacı olarak katılan Prof. Eroğlu, çok sayıda yüksek lisans ve doktora öğrencisi yetiştirmiş, yurtiçi ve yurtdışında onlarca konferans ermiştir.

Prof. Dr. Eroğlu, evli olup, Kayıbey ve Kayrabey adlarında iki çocuk babasıdır.